Συνολικά επτά φορές έχουν συναντηθεί σε τελικό Κυπέλλου
Ελλάδας ο ΠΑΟΚ με την ΑΕΚ, με την αθηναϊκή ομάδα να επικρατεί στους τέσσερις τελικούς και ο ΠΑΟΚ στους τρεις!
Η αρχή έγινε τη σεζόν 1938-1939 όταν ο Δικέφαλος
του Βορρά πήρε το εισιτήριο για πρώτη φορά στην ιστορία του για τον τελικό της
διοργάνωσης. Νωρίτερα, το 1931-32 είχε αποκλειστεί στα ημιτελικά από την ΑΕΚ,
ενώ την επόμενη σεζόν (1932-33) έμεινε εκτός στους "16" από τον
Ηρακλή στη Θεσσαλονίκη. Από το 1933 μέχρι το 1938 δεν έγιναν αγώνες για το
κύπελλο και το 1938-39 που επέστρεψε ο θεσμός, ο Δικέφαλος άφησε εκτός τον
Ηρακλή στα προημιτελικά (3-2) και αντιμετώπισε τον Πρωταθλητή Πειραιά Εθνικό
για μια θέση στον τελικό.
Με το επιβλητικό 4-0 στην Θεσσαλονίκη πήρε τη νίκη και
την πρόκριση το απόγευμα της Κυριακής 15 Μαΐου. Στον δεύτερο ημιτελικό υπήρξε
διακοπή πριν το ημίχρονο διότι ο ποδοσφαιριστής του ολυμπιακού, Ράγγος δεν
δέχθηκε την απόφαση του διαιτητή για να αποχωρήσει από τον αγωνιστικό χώρο μετά
το χτύπημα στον Μαρόπουλο της ΑΕΚ και έτσι η αναμέτρηση δεν συνεχίστηκε.
Οι διαβουλεύσεις δεν κατέληξαν κάπου, έτσι δεν
επαναλήφθηκε η αναμέτρηση και οι Κιτρινόμαυροι πήραν το εισιτήριο για τον
τελικό. Ο ΠΑΟΚ ταξίδεψε στην Αθήνα για τον πρώτο τελικό Κυπέλλου στην
ιστορία του έχοντας στο πλευρό του περισσότερους από 2.000 οπαδούς του και
αρκετή αισιοδοξία για την κατάκτηση του τροπαίου.
Η ΑΕΚ ήταν η αντίπαλος του για το τρόπαιο σε μια
αναμέτρηση που έγινε σαν σήμερα το απόγευμα Κυριακή 28 Μαΐου του 1939 στο
γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας παρουσία του πρώην Δημάρχου Αθηναίων και τότε
υπουργού Διοικήσεως Πρωτευούσης, Κώστα Κοτζιά, που έκανε και την απονομή.
Τελικά η ΑΕΚ επικράτησε με 2-1 και κατέκτησε το
κύπελλο, ωστόσο το γεγονός ότι κορυφαίος του γηπέδου μνημονεύεται ο αμυντικός
της Γάσπαρης και ο τερματοφύλακάς της Ρίμπας, δείχνει ότι ο ΠΑΟΚ ήταν εκείνος
που αναζητούσε περισσότερο το γκολ.
Οι επιθετικοί του ΠΑΟΚ δεν ήταν στην
καλύτερη ημέρα τους, μολονότι το ματς ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς και
τον Ιωαννίδη (σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής σκόρερ ήταν ο Καλογιάννης) να
ανοίγει το σκορ για τον Δικέφαλο.
Η ΑΕΚ ισοφάρισε σε αντεπίθεση και μετά από
σύγχυση, ενώ πήρε τη νίκη στο 73' με σκόρερ τον Μανέτα να βλέπει τη μπάλα να
του έρχεται σαν... δώρο έπειτα από περιπετειώδη φάση στην οποία είχε
εξουδετερωθεί ο γκολκίπερ του ΠΑΟΚ, Σωτηριάδης.
Η φωτογραφία που απεικονίζει τους
ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων να ποζάρουν αγκαλιασμένοι πριν την έναρξη της
αναμέτρησης, είναι απλώς μια ακόμη επιβεβαίωση για το πόσο διαφορετική ήταν
εκείνη η εποχή..
Διαιτητής του τελικού ήταν ο Χατζόπουλος με «κριτές γραμμών»,
όπως αποκαλούσαν τότε τους βοηθούς, τους Τζίτζη και Πασαλάρη.
Οι συνθέσεις:
ΑΕΚ: Ρίμπας, Γάσπαρης, Σέλτσικας,
Καπάνταης, Κοντούλης, Μάγειρας, Βασιλείου, Αλέκος Χατζησταυρίδης, Τρύφων
Τζανετής, Κλεάνθης Μαρόπουλος, Μανέτας.
ΠΑΟΚ: Σωτηριάδης, Βατίκης,
Γούλιος, Κοντόπουλος, Μποσταντζόγλου, Πανίδης, Γλάρος, Κρίτας, Ιωαννίδης,
Καλογιάννης, Κουκουλάς.
* Σωτηριάδης - Βατίκης έχασαν τη ζωή
τους στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του '40...
Χρειάστηκε να περάσουν 39 ολόκληρα
χρόνια για να βρεθούν και πάλι αντίπαλοι στον τελικό ο ΠΑΟΚ με την ΑΕΚ. Ήταν τη σεζόν
1977-1978, στις 4/6/1978 για την ακρίβεια, όταν οι δύο ομάδες βρέθηκαν
αντιμέτωπες στο Καραϊσκάκη και η αθηναϊκή ομάδα πήρε τη νίκη με 2-0, με τον
Νίκο Ζλατάνο να είναι ο ρέφερι του τελικού...
Ο ΠΑΟΚ, με τον Λάκη Πετρόπουλο στον πάγκο του, ήταν
πολύ καλός στο πρώτο μισό της αναμέτρησης, είχε την πρωτοβουλία και τον έλεγχο
του παιχνιδιού έχοντας κερδίσει τη μάχη της μεσαίας γραμμής, όμως οι επιθετικοί
μας δεν μπόρεσαν να μετατρέψουν σε κάποιο γκολ τις καλές ευκαιρίες που είχαν!
Καλύτερη όλων η φάση του 39ου λεπτού, όταν ο Ραβούσης απέκρουσε σχεδόν πάνω στη
γραμμή το σουτ του Ορφανού με τον Χρηστίδη εξουδετερωμένο, γλιτώνοντας την
παραβίαση της εστίας της ομάδας του.
Στην επανάληψη η ΑΕΚ βελτιώθηκε και με γκολ που
σημείωσαν στο 50' Μπάγεβιτς με κεφαλιά και στο 80' ο Μαύρος με κοντινό πλασέ,
έφτασε στην τελική επικράτηση... Ο ΠΑΟΚ προσπάθησε να αντιδράσει στα
εναπομείναντα λεπτά, όμως οι προσπάθειες του Κερμανίδη στο 88' και του Κούδα
στο 89' δεν απέφεραν κάτι...
Κορυφαίοι για τον ΠΑΟΚ
οι Αποστολίδης, Ιωσηφίδης, Κούδας, Κωστίκος και Φούρτουλα.
Οι συνθέσεις:
ΑΕΚ: Χρηστίδης, Μουσούρης, Ιντζόγλου, Ραβούσης, Νικολάου, Βιέρα, Τάσος (46' Παπαδόπουλος), Νικολούδης, Μπάγεβιτς, Παπαϊωάννου (85' Τόσκας), Μαύρος
ΠΑΟΚ: Φορτούλα, Γούναρης (77' Δαμανάκης),
Αποστολίδης, Ιωσηφίδης, Ορφανός, Αναστασιάδης, Κερμανίδης, Σαράφης, Κωστίκος
(79' Αλαβάντας), Κούδας, Γκουερίνο.
O τρίτος μεταξύ μας τελικός παίχτηκε
στις 29/6/1983 στο ΟΑΚΑ (ο πρώτος τελικός που έγινε εκεί), με διαιτητή
τον Αντώνη Βασσάρα,
Ο Δικέφαλος του Βορρά για να φτάσει στον τελικό
απέκλεισε διαδοχικά τους: Αναγέννηση Καρδίτσας (7-0), Αλμωπό Αριδαίας (0-3),
Βύζαντα (1-3), Εθνικό Αλεξανδρούπολης (0-2, 0-4), Παναργειακό (0-1 και 0-2
α.α.), Ρόδο (2-0, 1-0). Σημείωσε 25 γκολ και δέχτηκε μόλις 1... Μια σχετικά
εύκολη πορεία, απέναντι σε μικρομεσαίες ομάδες, καθώς ήταν από τις λίγες φορές
που η κληρωτίδα μάς έκανε τα κέφια!
Αυτή ήταν η 4η συνεχόμενη χρονιά που οι δύο ομάδες
συναντήθηκαν στο Κύπελλο (τις προηγούμενες τρεις είχε πάρει πρόκριση ο ΠΑΟΚ)
και το παιχνίδι θα γινόταν 5 χρόνια μετά τον τελικό του 1978, στον οποίον η αεκ
είχε επικρατήσει με 2-0.
Πολύς κόσμος ακολούθησε την ομάδα από τη Θεσσαλονίκη
και άλλες πόλεις, δημιουργώντας μια πολύ δυναμική κερκίδα τόσο στο ΟΑΚΑ όσο και
στους δρόμους της πρωτεύουσας που στέναξαν από το πάθος του ΠΑΟΚτσήδικου λαού!
Το παιχνίδι τελικά κρίθηκε στις λεπτομέρειες.
Ο ΠΑΟΚ θα μπορούσε να είχε προηγηθεί στο σκορ, όμως
λίγο η ατυχία, λίγο η αστοχία δεν το επέτρεψαν να συμβεί:
Στο 3ο λεπτό: Αλλεπάλληλες
ντρίπλες του Κούδα από τα δεξιά, σέντρα στον Κωστίκο που αστόχησε και η άμυνα
απομάκρυνε
5ο λεπτό: Ο Γκουερίνο
βρήκε τον Κούδα σε πλεονεκτική θέση, αυτός μόνος του με τον Αρβανίτη από τα 3
μέτρα σούταρε απελπιστικά άουτ!
8ο λεπτό: Σουτ του
Τρίμχολντ άουτ
14ο λεπτό: Ο Αρβανίτης
σταματάει την τελευταία στιγμή συνδυασμό Κούδα - Κωστίκου. Ο ΠΑΟΚ είχε μπει
πολύ δυνατά στο ματς πίεσε την αθηναϊκή ομάδα, αλλά το γκολ δεν ήρθε. Και όπως
συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, στο 27' ο Μαύρος έκανε το 1-0...
Στο 38ο λεπτό: Έμμεσο κερδίζει
ο ΠΑΟΚ δύο μέτρα έξω από τη μικρή περιοχή της ΑΕΚ, το εκτέλεσε ο Κούδας με πάσα
στον Γκουερίνο, όμως το σουτ του Νέτο κόντραρε στο σώμα του Μανωλά
41ο λεπτό: Ο Βασσάρας ακυρώνει
γκολ του Κωστίκου, με υπόδειξη του βοηθού για οφ σάιντ του Δημόπουλου στην αρχή
της φάσης.
Στην επανάληψη και στο 64' ο ΠΑΟΚ χάνει μεγάλη
ευκαιρία για το 1-1. Ο Δαμανάκης βγάζει τον Δημόπουλο σε καλή θέση,
αυτός πλασάρει από πάνω τον Αρβανίτη, η μπάλα έχει πορεία προς τα δίχτυα, αλλά
ο Αρδίζογλου προλαβαίνει με κεφαλιά και απομακρύνει...
Λίγο νωρίτερα ο Κούδας πέρασε 2-3 αμυντικούς, βγήκε
τετ α τετ με τον Αρβανίτη, σούταρε δυνατά, αλλά ο τερματοφύλακας της ΑΕΚ με το
σώμα απέκρουσε στην καλύτερη ευκαιρία του ΠΑΟΚ στο παιχνίδι! Αν εκεί γινόταν το
1-1 θα μιλούσαμε για άλλο ματς!
Μετά το 70' η πίεση του ΠΑΟΚ αυξήθηκε ακόμη
περισσότερο όμως το γκολ δεν ήρθε. Στο 80' ο Βλάχος βρήκε την ευκαιρία στην
κόντρα και έκανε το 2-0 και κάπου εκεί τελείωσαν όλα! Η τελευταία καλή στιγμή
για την ομάδα μας ήρθε στο επόμενο λεπτό, με τον Αρβανίτη να σταματάει το σουτ
του Κωστίκου.
Οι συνθέσεις των ομάδων:
ΑΕΚ: Αρβανίτης, Γεωργαμλής,
Παπαπραστανίτης, Μανωλάς, Καραγκιοζόπουλος, Αρδίζογλου, Μπαλλής, Δίντσικος (84'
Ράντονιτς), Κώττης, Βλάχος, Μαύρος
ΠΑΟΚ: Φούρτουλα, Σκαρτάδος, Αλαβάντας,
Ψαρράς, Σίγγας, Δαμανάκης (74' Τρανταφυλλίδης), Κούδας, Γκουερίνο, Τρίμχολντ,
Κωστίκος, Δημόπουλος
* Σοβαρά επεισόδια έγιναν πριν την έναρξη του αγώνα,
τόσο στο γήπεδο, όσο και στον πέριξ αυτού χώρο. Λίγες ώρες πριν το παιχνίδι
στην περιοχή της Ομόνοιας υπήρχαν 5.000 οπαδοί του ΠΑΟΚ, χωρίς αστυνομική
προστασία και τα σχετικά, ενώ λίγο πριν τη σέντρα Κούδας και Βλάχος (αρχηγοί),
μίλησαν στον κόσμο προσπαθώντας να τον ηρεμήσουν.
* Από 2,5 εκατομμύρια πλήρωσαν οι δύο ομάδες για τις
καταστροφές στο γήπεδο, ποσό πολύ μεγάλο για την εποχή. Το ποσό τελικά
πληρώθηκε από τις εισπράξεις του τελικού...
Ακολούθησαν τρεις τελικοί κερδισμένοι από τον ΠΑΟΚ!
2016-2017: ΠΑΟΚ – ΑΕΚ 2-1 (Πανθεσσαλικό)
2017-2018: ΠΑΟΚ - ΑΕΚ 2-0 (ΟΑΚΑ)
2018-2019: ΠΑΟΚ - ΑΕΚ 1-0 (ΟΑΚΑ)
Τη σεζόν 2022-2023, στον τελικό του θεσμού που έγινε στο Πανθεσσαλικό, η αθηναϊκή ομάδα πήρε τη νίκη με 2-0, αν και αγωνιζόταν από πολύ νωρίς με παίκτη λιγότερο!
