Σαν σήμερα στις 14/3/2023, "έφυγε" από τη ζωή ο Θωμάς Μαυρομιχάλης, γνωστός σαν Μάκης ο Μανάβης, σε ηλικία 74 ετών...
Η είδηση έσκασε σαν βόμβα και βύθισε στο πένθος την ασπρόμαυρη οικογένεια, καθώς ο Μάκης ήταν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του Συλλόγου, γαλουχώντας στην ασπρόμαυρη ιδέα γενιές ολόκληρες οπαδών.
Ο ηγέτης για πολλά χρόνια της θύρας 4, ένα από τα ιδρυτικά της στελέχη, ο "στρατηγός" όπως τον αποκαλούσε ο κόσμος, "έφυγε" αιφνιδιαστικά από ανακοπή καρδιάς και τυλίχτηκε στο πέπλο του μύθου!
Ήταν ένας πραγματικός ηγέτης, ίσως ο τελευταίος της κερκίδας που συσπείρωσε τόσο πολύ τους οπαδούς, πρωτοστατώντας σε αξέχαστες εκδρομές σε όλα τα γήπεδα όπου αγωνιζόταν ο ΠΑΟΚ!
Δεκάδες ιστορίες έχουν γραφτεί για τα χρόνια που ο Μάκης έδινε το σύνθημα στις εξέδρες των γηπέδων, απογειώνοντας τη δυναμική του ασπρόμαυρου λαού! Ήταν οι εποχές που ο ΠΑΟΚ έκανε οπαδούς από τους ... οπαδούς του και ο Μάκης ήταν πρωτοστάτης σε αυτό!
Το 1984, χρονιά που ο κόσμος ζητούσε την παραίτηση Παντελάκη, ο Μάκης ήταν ένας από τους κυριότερους εκφραστές αυτής της άποψης και τη σεζόν 1984-1985, ευτύχησε -όπως και όλοι μας- να δει τον ΠΑΟΚ πρωταθλητή Ελλάδας, παραδίδοντας ο ίδιος μαθήματα κερκίδας, διδάσκοντας ΠΑΟΚ σε όλα τα γήπεδα της χώρας!
Ο ηγέτης που μάθαινε στον ΠΑΟΚτσή να ξεχωρίζει τη λεπτή γραμμή που χωρίζει τη μαγκιά, από την αλητεία και έδινε τα πάντα για να σε κρατήσει με τον τρόπο του, από την περιοχή του μάγκα. «Προσέχουμε το διπλανό μας», έλεγε με νόημα «όσοι πάμε τόσοι γυρνάμε», νοιαζόταν πραγματικά για όλους.
«Με ποιον θα καθίσουν στο πούλμαν, αν έχουμε να φάμε, μη μπλέξουμε μη μείνει κανείς μας πίσω, για όλα! Άνθρωπος αληθινός, γνήσιος και όχι δήθεν! Μας έμαθε να σεβόμαστε μόνο όποιον καταφέρει να κερδίσει το σεβασμό μας. Να είμαστε η γροθιά του χεριού και όχι σκόρπια δάχτυλα», όπως θυμάται ένα από τα παιδιά του στην κερκίδα.
Τον Φεβρουάριο του 2020 (23/2 ήταν) η ΠΑΕ ΠΑΟΚ είχε τιμήσει τον Θωμά Μαυρομιχάλη, ο οποίος έδωσε για τελευταία φορά το σύνθημα στην Τούμπα σε ματς με τον Ολυμπιακό, σε μια έντονα συγκινητική στιγμή...
Τη θλιβερή είδηση του θανάτου του έκανε γνωστή μέσω ανάρτησής της η ΠΑΕ ΠΑΟΚ:
«Ο Μάκης Μαυρομιχάλης, ο μυθικός «Μανάβης» δεν είναι πια μαζί μας. Το αποτύπωμά του ωστόσο θα μείνει ανεξίτηλο και η θύμησή του θα ζωντανεύει όσο η ιαχή ΠΑΟΚ δονεί τα τσιμέντα των γηπέδων.
Ο Στρατηγός δημιούργησε το μεγαλείο της Τούμπας κι ενός τεράστιου λαού, θέτοντας τα θεμέλια για το τετράπτυχο: Περηφάνεια, Αντίσταση, Όνειρο, Κατάκτηση.
Σεβόμαστε την επιθυμία της οικογένειας να ταφεί σε στενό οικογενειακό κύκλο και τους εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια...».
Ας θυμηθούμε κάποιες από τις ιστορίες με πρωταγωνιστή τον Μάκη, τις οποίες αλιεύσαμε στο διαδίκτυο και τις μεταφέρουμε εδώ για να διασωθούν...
ΣΤΟ ΠΟΛΟ
«Αν και η θύρα 4 της εποχής επικεντρωνόταν κυρίως σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ, υπήρξαν φορές που πηγαίναμε και σε άλλα αθλήματα όταν συνέτρεχαν λόγοι. Στις αρχές του '80 παίζαμε κρίσιμο αγώνα πόλο με τον Άρη στο Ποσειδώνιο. Αυτοί είχαν καλή ομάδα, εμείς παίζαμε την κατηγορία. Παραδοσιακά στις κερκίδες του κολυμβητηρίου υπήρχαν συγγενείς και φίλοι, η κρισιμότητα του αγώνα όμως σήμανε συναγερμό.
Αποφασίστηκε να σκάσουν τα κομάντα, οι ρούληδες όμως φοβούμενοι μην πάθουν κάνα καρδιακό οι θείες και οι παππούδες στην κερκίδα ειδοποίησαν την αστυνομία, που προέβη σε συστάσεις στον ΑΣ, οι οποίες μεταφέρθηκαν και στο Μανάβη. Αυτός με τη σειρά του μας μάζεψε την παραμονή στο χαμηλοτάβανο και μας έβγαλε λόγο, περί του πόσο εγκρατείς και ήρεμοι πρέπει να είμαστε.
Φαινόταν όμως πως ήταν έξω από τα νερά του. Αφού μας εξηγούσε για περίπου μισή ώρα τους λόγους που δεν πρέπει να ξεφύγουμε από τα όρια, κλείνοντας είπε το ιστορικό:
"Καλού-κακού να πούμε, πάρτε ξέρω' γω μαζί σας και κάνα βατραχοπέδιλο, γιατί μπορεί δηλαδή να χρειαστεί να μπουκάρουμε μέσα"...".
ΣΤΟ ΜΑΝΑΒΙΚΟ
Ήταν στο Βαρδάρη: Κάποτε τον επισκέφτηκε μια κυρία στο μανάβικο για να αγοράσει μπανάνες, λέγοντας "κύριε Μάκη θα ήθελα ένα κιλό μπανάνες, αλλά να είναι φρέσκες γιατί την τελευταία φορά ήταν λίγο μαυρισμένες" για να εισπράξει την αφοπλιστική απάντηση:
"Φρέσκες είναι κυρά μανταμίτσα μου, πριν μια ώρα από τη ζούγκλα μου τις φέρανε"...
ΝΤΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ
Πριν τον τελικό των ξυρισμένων κεφαλιών ο Μανάβης έκανε "ντου" στην προπόνηση του Άρη και είπε μερικά λόγια στον Ξανθό και στους παίκτες. Οι του Άρη κατέθεσαν μήνυση, η αστυνομία τον έψαχνε, ο κίνδυνος του αυτοφώρου υπήρχε, όπως και της απουσίας από το μεγάλο παιχνίδι. Και τι γίνεται...
Εννοείται ότι αυτός την ψιλιάστηκε και το βράδυ δεν εμφανίστηκε ούτε στο σύνδεσμο ούτε στο σπίτι του, ούτε πήγε στο μανάβικο την επόμενη μέρα. Εμείς παγώσαμε, αναλογιζόμενοι το ενδεχόμενο να παρακολουθήσουμε τελικό χωρίς την παρουσία του αρχηγού στην κερκίδα.
Πριν την έναρξη μάλιστα τα είχαμε ψιλοχαμένα, μέχρι που εμφανίστηκε από την κεντρική πύλη του Αλεξάνδρειου η αποστολή της ομάδας. Σταυρόπουλος, Αλεξανδρής, Πολιτης, Καλπάκης, δήμαρχος Πειραιά και τ' άλλα παιδιά, ακολούθησε ο αείμνηστος Φαίδων Ματθαίου και μέσα στο μπούγιο των λοιπών συνοδών, ένας τύπος που δεν τον είχαμε ξαναδεί αλλά κάτι μας θύμιζε με αθλητική τσάντα και γυαλί ηλίου. Ήταν ο Μάκης ο Μανάβης που είχε καταφέρει να τρυπώσει μαζί με την αποστολή, δηλωμένος ως φροντιστής!
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Εκεί στο πέταλο του Αλεξανδρείου, έχει ειπωθεί μια από τις πιο θανατηφόρες Μαναβίσιες ατάκες. Σ' ένα ματς που έβριζε και έφτυνε ασύστολα, αστυνομικοί του συνέστησαν να ηρεμήσει εκείνος όμως ήταν εκτός εαυτού. Πήγαν προς το μέρος του να τον συλλάβουν και τότε είπε στον πρώτο που τον έπιασε από το μπράτσο:
"Μα σου παρακαλώ κύριε πόλιτσμαν δηλαδή, είμαι ένας αγνός και δημοκρατικός πολίτης"!
ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ ΣΤΟΝ ΒΑΓΓΕΛΗ
Στο πρώτο παιγνίδι μετά την απόκτηση του Αλεξανδρή από το γείτονα, πλησιάζει ένας φαντάρος στο Μάκη και του λέει ότι έβγαλε καινούργιο σύνθημα για την περίπτωση, το "Βαγγέλη θυμίσου, ο λαός του ΠΑΟΚ ζητάει απόψε στο μπάσκετ τη ζωή σου".
Ήταν από τα συνθήματα με φιλοσοφία που άρεσε στον Μάκη και αμέσως δίνει σινιάλο με τη σφυρίχτρα να τον προσέξουμε γιατί είχε κάτι να μας πει:
"Λοιπόν ακούτε ρε να πούμε, με το ένα με το δύο με το τρία θα πούμε δηλαδή ένα καινούργιο σύνθημα για να εμψυχώσουμε τον Αλεξανδρή δηλαδή".
Ανεβαίνει στο κάγκελο και σε κατάσταση πλήρους έκστασης φωνάζει με υψωμένη τη γροθιά:
"Βαγγέλη" και μένει εκεί!
Είχε ξεχάσει το σύνθημα που ήταν σχετικά μεγάλο ούτως ή άλλως. Γέρνει προς την πλευρά του φαντάρου και του λέει "για ξαναπέστο ρε, να πούμε'.
"Βαγγέλη θυμήσου, ο λαός του ΠΑΟΚ ζητάει απόψε στο μπάσκετ τη ζωή σου". απαντάει εκείνος και ο Μάκης ξανασηκώνεται σφυρίζοντας με τη σφυρίχτρα
"Βαγγέλη.....στο μπάσκετ"...
Ξαναμπλοκάρει, εμείς αρχίζουμε να γελάμε κι όποιος ήταν μπροστά την πλέρωσε χοντρά από μπινελίκια, σφαλιάρες και φτυσίματα.
Την πλήρωσε επίσης και ο φαντάρος, με το Μανάβη να του λέει "άντε ρε κωλ...α κι εσύ να πούμε, τι σύνθημα ήταν αυτό να πούμε, πανεπιστήμιο πρέπει να πάμε για να το μάθουμε απ' έξω..."
Η κηδεία του Μάκη πραγματοποιήθηκε σε στενό κύκλο, μετά από επιθυμία της οικογένειας, στα Κοιμητήρια του Ευόσμου...
Στο μνημόσυνο του Μάκη, που πραγματοποιήθηκε στις 19/3/2023, πολλοί οπαδοί του ΠΑΟΚ βρέθηκαν στα κοιμητήρια και τον αποχαιρέτισαν, μέσα σε συγκινησιακή φόρτιση, με την ιαχή "Αθάνατος" να διαπερνά τις ψυχές ΟΛΩΝ μας!
